Regeercode per computer \|/

(g.l.t. 4 min; links: 40 min.)

Nog even en we kunnen onze regering vanachter de pc kiezen. Stemcomputers zijn er al, evenals de mogelijkheid via internet je stem uit te brengen. Het moet toch een koud kunstje zijn de uitslag meteen door de computer van de Rijksuniversiteit in Groningen te halen, zodat binnen een paar uur na de laatste stem bekend is welke formatie het land gaat regeren. De Groningse onderzoekers zijn erg bescheiden over hun resultaten. Ze menen dat hun computermodel tot zo'n 70 à 80% een regeerakkoord kan voorspellen. In 2003 flikten ze het kunstje ook en hadden toen maar één onderwerp niet goed voorspeld. Nu nog de stemcomputers veilig en betrouwbaar maken en we hebben een direkte lijn tussen onze vinger en de te vormen regering.

Een regeerakkoord is een soort gedragscode waar de deelnemende partijen zich aan gaan houden als ze samen het land besturen. Dat kan alleen maar mis gaan als één der deelnemers met een cheat-code het spelletje naar zijn hand probeert te zetten. Die kans is groot omdat er onder de drie formerende heren er minstens twee zijn die met een 'zo-heb-ik-dat-niet-gezegd'-code, regelmatig eerdere uitspraken bijstellen. Dat wordt al iets lastiger als de afspraken door de computer worden vastgelegd. In een wereld waarin het steeds vaker voorkomt dat dingen zijn zo als ze zijn, 'omdat de computer dat zegt', is het gewoon een kwestie van de computer-uitdraai tevoorschijn te halen, als één der partijen met een andere interpretatie van de afgesproken regeercode komt.

Het Groningse model moet nog wel op een enkel puntje worden verbeterd. De onderzoekers zeggen dat hun model geen rekening houdt met de kracht of zwakte van de onderhandelingstacktieken der deelnemers of de al dan niet aanwezige 'chemie' tussen de onderhandelaars. Dat vraagt om een 'foutverbeterende code'. Die code corrigeert wat er zoal mis kan gaan: de machtswellust van de één, de wijfelachtigheid van de ander en de ongebreidelde ambitie van de derde.

Ze zouden in Groningen ook eens uit kunnen rekenen hoe lang een kabinet met CDA-PvdA-CU het vol kan houden, gezien de samenstelling van de 2e Kamer. Daar zit een sterk gegroeide partij te wachten tot ze korte metten kunnen maken met deze combinatie. Ik ben geen computer, maar ik durf te voorspellen dat als Balkenende, Bos en Rouvoet zich strak aan de berekende regeercode houden, we over een half jaar weer met onze vinger aan de stemknop staan. Hopelijk is de geautomatiseerde democratie dan zover gevorderd dat we niet op namen en gezichten kunnen stemmen, maar op thema's. De geldverslindende verkiezingscampagnes kunnen dan achterwege blijven, omdat het dan niet om charisma's gaat, maar om de inhoud. Op de kieslijst staan alle issues uit de partijprogrammas' op alfabetsiche volgorde gerangschikt. U stemt op alle stellingen waar u het mee eens bent. De computer telt de stemmen en zoekt de partijen erbij die de afgelopen vier jaar volgens uw wensen heeft gestemd in de 2e Kamer. De winnaars vormen het nieuwe kabinet dat gaat regeren op grond van de regeercode die de computer bij de verkiezingsuitslag levert. De politieke partij die hier niet aan mee wil werken en dus haar democratische plicht verzaakt, wordt er door de koningin uit gedonderd. Ze neemt dan gewoon de tweede optie van de computeruitdraai. Wedden dat bijna iedere politicus zo graag een keertje in een kabinet wil, dat hij/zij zich wel tweemaal bedenkt voor ze dit nieuwe systeem afwijst?