Dies diem docet; non carpe diem.

(g.l.t. 3 min.; links: 5 min).

Wij zijn nooit klaar met leren. De les van vandaag is: wees voorzichtig met het vrolijke carpe diem (pluk de dag). Dat geldt alleen voor hen die een lang leven willen. Amerikaanse onderzoekers hebben een statistisch verband gezien tussen de lengte van een mensenleven en de duur die men in de schoolbanken heeft doorgebracht. Citaat: 'vormingsgraad hangt samen met de gave om vooruit te denken en die combinatie blijkt ook een gezond en lang leven in de hand te werken. Als iemand alleen in het hier en nu kan leven, is dat "het allerslechtste voor de gezondheid", zegt een wetenschapper van de Rand Corporation. Maar beter uitkijken als je 'carpe diem' als levensmotto hanteert dus'.

Ze moeten mensen niet gek maken. Tal van gezondheidscamapgnes vertellen ons dat bewegen erg goed is voor de gezondheid. Kinderen hebben dat goed begrepen en zitten dus de hele dag te draaien en te wiebelen in de schoolbanken. Waarbij ze van ADHD beschuldigd worden. Kind gefrustreerd, onderwijzer gefrustreerd en het ziekteverzuim in het onderwijs weer toegenomen.

Langer in de schoolbanken betekent ook dat je langer een zittend leven leid. Met als gevolg meer dikke, ongezonde kinderen. Een langer verblijf op school kan dus helemaal niet tot een langer leven leiden. Ongetwijfeld zal het statistische verband dat de onderzoekers hebben gevonden juist zijn, maar de makers van gezondheidscampagnes zullen niet blij zijn met de inhoudelijke consequenties die men er uit kan trekken.

Dat het 'carpe diem' het leven aardig bekort, valt wel wat voor te zeggen. Menig plukgedrag heeft in de natuur al tot de nodige kaalslag geleid, met verwoestende resultaten. Moet men dan van het eigen leven ook een droge woestenij maken? Ook leidt het leven bij de dag tot een korte termijn-denken dat zeker niet tot duurzame oplossingen leidt.

Maar stel nu eens dat meer onderwijs inderdaad een gezonde oude dag oplevert? Dan ligt hier toch een prima argument om onderwijs voor altijd de hoogste prioriteit te geven? Natuurlijk kun je niet je hele leven in het leslokaal doorbrengen. Er zal ook gewerkt moeten worden. Dat arbeidzame leven kan dan opgepept worden door ook studie-sabbaticals een verplicht onderdeel van de CAO's te maken. Al dat leren houdt de hersenen goed in beweging, wat volgens andere onderzoeken weer goed zou zijn om je geheugen op peil te houden en bepaalde vormen van dementie te verminderen.

Onzinnige onderzoeken? Dat mag op het eerste gezicht zo lijken. Ze geven wel aan dat dat we altijd nieuwsgierig zijn en we nooit klaar zijn met leren. Dies diem docet: de dag leert van de dag. Elke dag leert ons weer wat nieuws. Pluk niet alleen die dag, pluk ook de kennis die het brengt. De beloning is een mooie, gezonde oude dag.