Maximum maakbaarheid. /*\

(g.l.t. 2 min.; links: 10 min.)

Eigenlijk gaat alles wat je leest over maakbaarheid. Bij het speuren naar nieuws dat ook maar een beetje met maakbaarheid te maken heeft, stuitte ik op een zinnetje dat op een prachtige wijze weergaf wat maakbaarheid inhoudt.

"De natuurlijke ontwikkeling van de Nederlandse rivierengebieden verloopt niet zoals gewenst."

Als er één land weet wat maakbaarheid is, dan is dat ons landje wel. Wat hier ooit een moerasdelta was, is bedijkt en bepolderd. Het weerbarstige water hebben we weten terug te dringen om plaats te maken voor bebouwbaar land. Dus het is logisch dat we het niet kunnen hebben als een riviergebied een beetje zijn eigen gang gaat. Natuurlijke ontwikkeling kennen we allang niet meer. Maximale maakbaarheid is dat je de natuur kan laten doen wat jij wilt.

Het artikeltje waarin bovengenoemd zinnetje staat, gaat over de uiterwaarden. Men wil daar graag natuurgebieden van maken met een grote variatie aan planten en grassen. Er is echter een probleempje. Onder al dat gevarieerde groen zitten een aantal 'langzaamgroeiers'. Die doen er zo'n jaar of vijftig over voor ze vaste grond onder de voeten krijgen. Maar daar krijgen ze de tijd niet voor want ondertussen moet ook de wateroverlast aangepakt worden.

Water kruipt waar het niet gaan kan en als dat in grote hoeveelheden gebeurt heb je overlast. Da's ook typisch nederlands. Is er ergens iets veel van, bijvoorbeeld halsbandparkieten, dan zijn er altijd weer mensen die dat overlast vinden. Zo ook met veel water. Dat moet je in de uiterwaarden dus niet hebben. Anders staan elk voorjaar weer hele vinexlocaties onder water of blijven natuurbeerders tegen een een eenzijdig landschap van snelgroeiend onkruid aan te kijken. Allemaal de schuld van de rivier die buiten haar oevers treedt en slib aanvoert waar niet alle plantjes baat bij hebben.

Hoe los je dat nou op als er enerzijds wordt gekozen om in tijden van 'wateroverlast' stukken land terug te geven aan het water en anderzijds men het land er wil laten uitzien zoals men dat bedacht heeft? Dat kan niet allebei. Ook in alle maakbaarheid zullen er keuzes gemaakt moeten worden. Wil men maar beperkt dijken verzwaren of verhogen dan moet er iets anders verzonnen worden. Misschien kan men er eens over nadenken om die andere opvatting over maakbaarheid hier toe te passen: Water naar de zee dragen. Leuke klus voor het nationale hoofd waterbeheer, Willem-Alexander.