Marktwerking voor de kudde.

(g.l.t. 3 min.; links: 10 min.)

Om marktwerking te kunnen garanderen heeft de overheid een aantal waakhonden rondlopen. Die moeten voorkomen dat de commercie handjeklap bedrijft om de prijzen onnodig hoog te houden of een monopoliepositie verwerft. De markt moet immers een bonte verzameling van kraampjes zijn, waar de consument zijn keuze kan maken. De vrije markt wordt hier gehuldigd maar kennelijk is het nodig dat de overheid voor marktmeester speelt.

Waar het bedrijfsleven dus beperkt wordt in collectieve aktiviteiten, daar heeft de consument voorlopig de nodige vrijheid. Die wil het begrip 'handjeklap' weer in ere herstellen. De oorspronkelijke betekenis van dat woord was dat koper en klant met een paar ferme klappen een prijs afspraken, waar beide partijen tevreden mee waren. In landen waar dat nog steeds heel gewoon is, heeft men ontdekt dat de prijs nog lager kan als je in grote groepen gaat onderhandelen: het zogenaamde team-shopping. Men richt kopersverenigingen op die met winkels onderhandelt om de laagste prijs te bedingen. Het verschijnsel begint ook in Nederland door te dringen. Op internet kun je een produkt uitzoeken en op zoek gaan naar pingelpartners, waarna het handjeklap kan beginnen.

Met collectiviteit kun je dus aardige prijzen bereiken. Om sterk te staan moet je ook in de handel dus dingen samen doen. Het voordeel van team-shopping is dat mensen die pingelen moeilijk vinden, zich nu kunnen verstoppen in de groep. Het nadeel is dat winkeliers zulke lage prijzen moeten bieden dat er geen lol meer aan is. Alleen grote concerns kunnen dat aan en dat is dus de dood voor de kleine middenstander.

Misschien moeten de kleinere winkels zich dan maar weer eens verenigen in coöperaties.

Zou het schadelijk zijn voor de economie als kopers zich op meer vlakken collectief verenigen om lage prijzen af te dwingen? In de verzekeringsbranche kent men het mechanisme al. Collectieve verzekeringen zijn goedkoper en zo kan men zelfs de armsten bedienen. Ook op de energiemarkt lijkt er animo zijn voor collectieve handel.

En als er één schaap over de dam is, volgen er natuurlijk meer. De samenleving gaat een geheel van kuddes worden. De markt wordt een prijzenslagveld waar grote groepen kopers de strijd aan gaan met hordes handelaren. Klanten aller landen verenigt u en uw euro wordt weer een gulden waard!