Money makes the world go round /*\

(g.l.t. 4 min.; links: 10 min.)

Er is maar één middel dat de wereld maakbaar maakt: geld. Wie iets kan bedenken dat de wereld verandert zonder geld, zal ik onmiddelijk voordragen voor de Nobelprijs voor Vrede èn Economie.

Geld maakt ook corrupt, maar met datzelfde geld kan corruptie ook weer de wereld uit geholpen worden. Dat denkt de Afrikaanse miljardair Mo Ibrahim. Beloon niet-corrupte leiders op het Afrikaanse continent met een leuke bonus voor hun oude dag. Ze moeten wel democratisch gekozen zijn en een uitstekende staat van dienst achterlaten. Het ideetje krijgt de steun van mensen als Kofi Annan, Nelson Mandela en Bill Clinton.

Ik weet niet hoeveel een corrupte regeringsleider voor zijn pensioen bij elkaar graait, maar het bedrag dat met een zuivere levenswandel verdient kan worden mag er ook zijn. De eerste tien jaar 500 duizend dollar per jaar en daarna, zo lang men leeft, 200 duizend dollar per jaar.

Tja, waarom zou ook een Afrikaanse leider niet een goed betaalde ouwe dag hebben? Op een enkeling na, zal menig ex-president lang niet zoveel overhouden als bijvoorbeeld Bill Clinton. Dat mag wel eens rechtgetrokken worden.

Voorlopig laat meneer Ibrahim niets los over mogelijke kandidaten voor die prijs. Dat zal ook lastig worden want een beetje Afrikaanse leider weet alle ins- en outs van corruptie. Nou worden hier al snel bepaalde Afrikaanse gewoontes corrupt genoemd. dat is vaak niet terecht. De meeste Afrikanen worden opgevoed met de boodschap eerst voor familie en eigen gemeenschap te zorgen. Een poging om de armoede enigzins buiten de deur te houden. Dus helpt men elkaar waar het maar kan. Niet alleen met eten en zorg, maar ook met baantjes en huizen. Eigenlijk het soort gemeenschapzin dat Balkenende IV hier zo graag ziet.

Dat neemt niet weg dat het niet tot een grijp- en graaicultuur moet leiden die juist en koste van de gemeenschap gaat. Waar zouden die Afrikaanse leiders dat toch geleerd hebben?

Van mensen als Wolfowitz, de president van de Wereldbank? Hij is niet te beroerd om zijn vriendin, ook werkzaam bij de Wereldbank, een aardige promotie en een bonus te verstrekken. Of strekken de topbonussen in het bedrijfsleven tot voorbeeld, die ongeacht de resultaten de ledinggevenden ten deel vallen? (zie ook de top-tien van beloningsschandalen in 2006).

De gedachte dat je corruptie de wereld uit kan helpen met geld is een bizarre vondst, maar getuigt van mensenkennis. Een hebzuchtig mens maakt het niet uit hoe hij zijn rijkdom vergaart. Maar dat beloning van goed gedrag ook de grootste graaier tot een voorbeeldig landbestuurder maakt, valt te betwijfelen.

Mo Ibrahim zet misschien wel een trend. Straks raakt Wouter Bos er nog door geïnspireerd. Eindelijk ziet hij het licht en komt met een briljant plan tegen de graaicultuur alhier: topmanagers die afzien van hun riante topbonussen worden beloond met een lucratief bedrag uit het fonds voor de minst grijpgrage bedrijfsleider. Als-ie dat fonds maar niet met onze belastingcenten vult.