Keuzepatronen <>

(g.l.t.: 2 min.; links: 10 min.)
Zelden een kabinet zo gehavend naar de uitgang zien strompelen. De wonderbaarlijke wijze waarop de afgelopen jaren Balkenende I is getransformeerd naar Balkenende III en nu in een laatste stuiptrekking als een soort Balkenende IIIa de rit gaat uitzitten, roept de vraag op hoe dat toch mogelijk is geweest. Kwestie van keuzes natuurlijk. Maar welke keuzes? Eén ding staat vast: er is wel sprake van een duidelijk keuzepatroon. Balkenende en Zalm hebben hun keuzes al die tijd op één ijzeren stelregel gebaseerd. Wat er ook gebeurt, ze blijven zitten. Niks opstappen of portefeuille inleveren. Dat hebben ze al die jaren aan anderen overgelaten.
Verder blijft het gissen naar de beweegredenen voor de keuzes van deze twee heren. 'Landsbelang' en 'de bestuurbaarheid van het land' zijn veel gehoorde motieven die JP en Gerrit zonder blikken of blozen aanvoeren. Ongetwijfeld, maar dat zal toch niet het enige zijn? Dat zijn erg rationele overwegingen en inmiddels is wereldwijd bekend dat rationaliteit slechts een zeer beperkt aandeel levert bij het maken van ingewikkelde keuzes. Dat kon u hier eerder al lezen bij het onderwerp 'Denken of kiezen' en 'Onbewust beslissen'.
Misschien hebben de mannen wel het boek 'Dromen, durven, doen' van Ben Tiggelaar gelezen (zie recensie op Molblog.nl). Hierin wordt besproken waarom gedrag zo moeilijk veranderbaar is en geeft Tiggelaar tips over hoe je daar het beste mee om zou kunnen gaan. Als je dat leest, begrijp je ineens veel meer van Zalm en Balk.
De eerste tip bijvoorbeeld: Stop tijd in dingen waar je wel invloed op uit kunt oefenen en ontwikkel resistentie tegen tegenvallers. Nou, wie zijn er nou het meest resistent tegen tegenvallers? Juist!
De tweede tip is: Focus op tienen en niet op vieren. Aha! Vandaar dat je die twee alleen maar hoort over de successen die ze menen gehaald te hebben. U herinnert zich ook nog wel 'het zoet na het zuur' en de begrotingsmeevallers die Zalm een antal keren mocht aankondigen.
De derde tip verklaart veel over het gedrag van de laatste dagen: Slaap er een nachtje over als je een moeilijke beslissing moet nemen en je zult zien dat het meest wenselijke komt bovendrijven. Nou, dat hebben ze gedaan en hun meest wenselijke is inderdaad boven komen drijven: hun ijzeren stelregel dat ze zouden blijven zitten, wat er ook gebeurt.
De laatste tip maakt nog wel het meest duidelijk dat beide heren bij Tiggelaar in de leer zijn geweest: Leer je emoties te managen. Zie hier waarom Balkenende door velen wordt gezien als een saaie, emotieloze man en Zalm met een stalen gezicht het geblunder van zijn partijgenoten recht kan praten.
Misschien is het een leuke les voor het nieuwe kabinet. Lees het boek van Ben Tiggelaar en de kans op vier succesvolle jaren wordt een stuk groter.