Democratie in de wacht.

(g.l.t. 3 min; links: 10 min.)

Er is iets merkwaardigs aan de hand met de democratische gang van zaken in Nederland. Het kabinet wil veel en grote ambities waarmaken, maar stelt dat even uit tot men klaar is met de 100-dagen-gesprekken. De Tweede Kamer wil vol passie het volk vertegenwoordigen, maar voelt zich daarbij opgehouden door diezelfde gesprekken. Vandaag wil het parlement hier nadere informatie over van met de regering. Voorspelling: het zal het parlement vergaan zoals menig burger het ook vergaat. Je belt een informatienummer en je wordt eerst in de wacht gezet.

De werkdrift van kabinet en Tweede Kamer mag geprezen worden. De manier waarop te werk wordt gegaan, leidt echter tot opstoppingen in het democratische verkeer. Het lijkt er nu al aardig op dat het met de democratie net zo zal gaan. als met de ezel op de foto linksboven. Dankzij een kar, zwaarbeladen met regeringsambities en een vracht aan kamervragen, komt het arme dier geen stap verder.

Dat de regering te lui is om echt aan de slag te gaan is niet zo netjes. Ik heb u al eerder voorgerekend dat dit kabinet nog niet eens de helft van de geplande zittingstijd, echt aan het werk is. Van de 1456 dagen die er in vier jaar zijn, blijven er slechts 708 werkbare dagen over. De weekenden, de vakantie-recessen, prinsjes-en koninginnedagen èn de honderd-dagen-in-gesprek moet u er aftrekken. En elke dag dat de Kamer de regering naar de vergaderzaal roept gaat er natuurlijk ook van af. Dat hoort weliswaar bij het 'werk', maar het blijft dan bij praten en houdt de regering van concreet werk af.

Maar de Tweede Kamer gaat al niet veel voortvarender te werk dan de regering. Er worden wel erg veel vragen gesteld, maar de manier waarop dat gaat doet het ergste vrezen over de kwaliteit van de parlementaire controle. Veel vragen worden namelijk gesteld op basis van mediabronnen (met dank aan Sargasso - zie hier hoe kamerleden achter de media aanhollen). Met andere woorden: pas als een activiteit van de regering hot-news is, krabben de kamerleden zich eens op het hoofd en denken dat het nu misschien wel eens tijd wordt voor een vraagje.

Dat de Kamer vandaag opheldering wil over haar eigen rol tijdens die honderd dagen, is mosterd na de maaltijd. Het lijkt heel aardig hier op in te springen nu de kranten er veel aandacht aan besteden, maar het is veel te laat. Die honderd dagen waren al lang gepland. Meteen bij de start van het kabinet was al bekend dat deze gespreksronde er zou komen. En waar maakt het parlement zich zorgen over? Niet de late start van de gesprekken en de aantoonbare luiheid van het kabinet leiden tot kamervragen. Nee, het feit dat de Kamer eventjes moet wachten tot ze zichzelf kunnen profileren met fraaie stukjes oppositie, baart de parlememtariërs zorgen.

Het is niet verwonderlijk dat de Kamer de regering zal kapittelen op de slome gang van zaken. Men is zelf te beroerd om op onderzoek uit te gaan. Liever neemt men bij het ontbijt de kranten even door om te zien of het nieuws nog tot enige inspiratie leidt om een paar aardige vragen te bedenken. Waar hebben die parlementariërs eigenlijk al die fractiemedewerkers voor? De grootste partijen hebben zelfs dure, wetenschappelijke bureau's. Lezen die ook alleen maar de krant?

Hier vallen werkelijk geen goede bedoelingen meer te ontdekken. Anders zou het parlement nog voor onze Donkey Shocking-award in aanmerking kunnen komen. Impliciet steunt de Tweede Kamer hiermee de centrale boodschap van het kabinet: samen werken. Waarmee wordt bedoeld dat de burgers het zelf mogen opknappen. Want zoals Het Kabinet het al zei in een opmerkelijk gesprek: wij zijn de samenleving niet. De samenleving bent u zelf.

Zijn we misschien zo verwend door onze zogenaamde vrijheden en welvarende economie, dat we er niet meer wakker van liggen als de democratie in de wacht wordt gezet?