Reclamecode: Zelfregulering zonder invloed.\|/

(g.l.t. 4 min.; links: 10 min.)

Terwijl het regeerakkoord in een groot deel van de samenleving redelijk postief is ontvangen, zijn er natuurlijk ook sectoren die een aantal onderdelen zeer verwerpelijk vinden. Het aangekondigde plan om alcoholreclame op de televisie te verbieden voor 21.00 u., is naar de mening van fabrikanten en recklamemakers te gek voor woorden. Volgens hen is het uitermate betuttelend en bovendien een aanslag op de vrije markt. Die vrije markt kan zijn zaakjes zelf wel regelen, zo vindt men. De commercie denkt heus wel mee over de problemen in de samenleving. En komt met betere oplossingen dan de overheid. Er bestaat al een regeling die er voor zorgt dat er geen alcoholreclame wordt uitgezonden bij programma's die meer dan 25% jonge kijkertjes trekken.

De woede die de reclamemakers hebben over de aantasting van de vrije marktprincipes moeten we in dit verband uiterst serieus nemen. Voor je het weet oefent Balkenende IV een soort stalinistische terreur uit en de geschiedenis heeft geleerd dat je daar het alcoholprobleem absoluut niet de wereld mee uit helpt. Sterker nog: het stimuleert het drankmisbruik zelfs zo erg, dat burgers uit voormalige communistische dicaturen nu nog naar de fles grijpen. Desnoods drinkt men spiritus. Nee, laten we alsjeblieft de commercie het drankgebruik reguleren.

De reclamemakers weten ook zeker dat zo'n maatregel helemaal niet werkt. Ook hier hamert men op het begrip vrijheid. De keuzevrijheid van de consument. Laat die zelf kiezen naar welke reclame men wil kijken. In Amerika wil het blad Newsweek die keuzemogelijkheid vergroten door zowel een editie met en eentje zonder tabaksreclame uit te brengen.

Nu zijn de perikelen rond tabaksreclame en anti-rookmaatregelen niet het beste voorbeeld om de alcoholpromotors in het gelijk te stellen. Want wat je er ook van vind, na jaren anti-rook campagnes is het een feit dat er minder gerookt wordt. Zou dat ook zonder al die maatregelen gelukt zijn?

Wel is het zo dat een reclameverbod alleen niet zal helpen. Ook een accijnsverhoging houdt de kurk niet op de fles. Er valt meer te verwachten van 'een breed scala' aan maatregelen. Zo zou alcohol verboden moeten worden in desinfecterende produkten waarmee baby's billetjes worden gereinigd. Bij ons in de familie is menigeen al voor zijn vierde jaar aan de drank geraakt door dat soort middelen. Bij de eerste kinderziektes werd natuurlijk de koortsthermometer gehanteerd, die na gebruik gereinigd werd met alcoholhoudende vloeistoffen. De dampen zorgden er wèl voor dat het kroost kraaiend van plezier de waterpokken doorstond. Anderen werden al jong alcoholist toen ze rondkruipend door de woonkamer met hun neus bleven hangen boven de eerste geurverspreiders. Die bevatten de nodige alcohol om de lucht te verdampen.

Vandaag de dag heeft de consument genoeg keuze tussen alcoholvrije of alcoholhoudende desinfecteerders en geurverspreiders. De vraag is echter of keuzevrijheid en de vrije markt genoeg helpen om tal van problemen de wereld uit te helpen. Het antwoord is natuurlijk: nee. Tal van keuzes hebben mensen in problemen gebracht, om nog maar te zwijgen van de problemen die de vrije markt veroorzaakt. Het blijft jammer dat menigeen denkt dat alcohol ook een goed oplossingsmiddel voor een probleem is. Dus moet ook het reclameverbod uit het regeerakkoord het voordeel van de twijfel krijgen? Of vogen we de reclame-code van de klagende reclamemakers: ze regelen het zelf wel, zonder invloed van de overheid?